بازی های افزایش اعتماد به نفس در کودکان مؤثر است؛ کودکان علاقه زیادی به بازی کردن دارند و زمان زیادی را به آن اختصاص می‌دهند و این یک فرصت طلایی را در اختیار والدین می‌گذارد تا بهترین و مناسب‌ترین بازی های افزایش اعتماد به نفس در کودکان را به این عزیزان بیاموزند. اگر شما نیز کودکی دارید که فکر می‌کنید اعتماد به نفس او پایین است، حتماً این مقاله را تا انتها بخوانید تا متوجه شوید چطور با بازی کردن می‌توان او را به توانایی‌هایی که دارد، آگاه نمود.

۱-تاثیر خمیربازی بر افزایش اعتماد به نفس کودک
خمیربازی یکی از بازی‌هایی است که موجب می‌شود تا کودک تصورات خلاقانه خود را عینیت ببخشد. با استفاده از خمیربازی، این امکان فراهم می‌شود تا موجودات خیالی کودک قابلیت نمایش پیدا کنند و کودک خود را خالق آن‌ها بداند.
به این ترتیب ترکیب رنگ ها و ایجاد اشکال مختلف تجربه ای خوشایند برای کودکان خواهد بود و از آن برای بیان ایده ها، رویاها و علایق خود استفاده می کنند. اغلب، کودکان توانایی بیان هر چیزی که در ذهنشان است را ندارند. اما با استفاده از خمیر بازی، امکان ابراز وجود را پیدا کردند. این باعث افزایش اعتماد به نفس کودک می شود.

اجازه دهید تا کودک بدون مداخله دیگران و یا چارچوب‌های از پیش تعیین شده، آزادانه به خلق آن‌چه که در ذهن دارد مشغول شود. از خلاقیت او استقبال کنید و مشوق او در ایجاد اشکال جدید باشید. این موارد تاثیر فعالی در ایجاد حس مثبت به خود و اعتماد به نفس کودک دارد.

2-بازی فکری قایم موشک

یک بازی گروهی و هیجانی برای تقویت حافظه و افزایش اعتماد به نفس است که کودک را با چالش شکلها و یادآوری آنها و حدس زدن روبرو می کند.

اثرات مثبت بازی فکری قایم موشک :

تقویت حافظه کوتاه مدت
افزایش اعتماد به نفس
افزایش دقت و تمرکز
افزایش مهارت های اجتماعی
زبان آموزی
شناخت رنگ ها در کودکان

هدبند
این بازی گروهی است و جذابیت بسیار زیادی دارد. این بازی، ضمن بالا بردن هوش کودکان به تقویت اعتماد به نفس در آن‌ها کمک شایانی خواهد کرد. بازی هدبند، متشکل از تعدادی کارت، یک ساعت شنی، ۶ هدبند و تعدادی مهره است. هدبند روی سر بازیکنان و کارت‌ها در محل مخصوص قرار می‌گیرد. هر بازیکن تا اتمام زمان ساعت شنی فرصت دارد که حدس بزند و بگوید تصویری که روی هدبند قرار دارد، چیست. او با سؤال پرسیدن از دیگران حدس می‌زند و چنانچه این حدس درست بود، مهره‌ای را به عنوان جایزه دریافت می‌کند. چنانچه بازیکن موفق نشود حدس درستی بزند، می‌بازد و نفر بعدی وارد بازی می‌شود.

بازی «دقیق ببین» بهترین انتخاب برای بالا بردن اعتماد به نفس کودکانه
با این بازی کودکان به‌طور همزمان هم بر روی نقاط قوت و هم بر روی نقاط ضعف خودشان و دوستشان تمرکز می‌کنند. کودکان در این بازی می‌آموزند تا هم انسان‌ها را با تفاوت‌هایشان بپذیرند و به همه احترام بگذارند. در واقع این بازی علاوه بر افزایش اعتماد به نفس در آموزش همدلی به کودکان نیز موثر است.

نحوه انجام بازی

در این بازی هر نفر نیاز به یک قلم و کاغذ دارد. از بچه‌ها بخواهید که روی برگه خود دو ستون ایجاد کنند. سپس صفت‌های خودشان را در یک ستون و صفت‌های دوستشان را در ستون دیگر بنویسند. با این روش معلوم می‌شود که هرکدام از بچه‌ها چقدر خودشان و دوستشان را می‌شناسند و چگونه می‌توانند با یک کلمه یکدیگر را توصیف کنند. در پایان همگی جواب‌هایشان را با هم مقایسه می‌کنند.
تمرین خوبی است که با بچه ها در مورد توانایی ها و استعدادهای متفاوتی که هر کدام دارند صحبت کنید و در حین بازی آنها داستان بگویید. به عنوان مثال، داستان خرگوش و لاک پشت نمونه خوبی از این است که چگونه همه توانایی ها و نقاط ضعف دارند. همچنین می توانید در مورد نقاط ضعف فرزندتان صحبت کنید و تفاوت ها و حتی نکات مثبت آنها را شناسایی کنید. گاهی اوقات، برخی از نقاط ضعف می توانند از جهاتی نقاط قوت باشند! بستگی به دیدگاه ما دارد. این فعالیت ساده به کودک شما اجازه می دهد تا ببیند که همه افراد دارای نقاط قوت و ضعف هستند، دیدگاهی که می تواند تقویت کننده قدرتمندی برای اعتماد به نفس کودک شما باشد.

مونته سوری اشکال و ماهیگیری
یکی دیگر از انواع بازی برای بالا بردن اعتماد به نفس کودکان، بازی مونته سوری اشکال و ماهیگیری است. با این بازی به خوبی می‌توان اشکال هندسی، رنگ‌ها و شمارش اعداد را به کودکان یاد داد. در این بازی جذاب بچه‌ها ماهیگیری مگنتی را با قلاب چوبی تجربه می‌کنند. البته روش دیگر بازی با این اشکال، جایگذاری است. به این صورت که کودکان باید اشکال هندسی را با حفره‌ها تطبیق دهند و آنها را در جای خود بگذارند.

بازی حلقه پرتاب خرسی
این بازی مناسب کودکان بالای ۶ سال است که موجب افزایش تحرک و تمرکز کودک می‌شود. تحرک جسمی بیشتر علاوه بر کمک به رشد ماهیچه، باعث بهبود شرایط روحی و تقویت حس اعتماد به نفس کودکان می‌شود.

بازی فکری ستون اشکال چوبی سپتا

شامل 7 قطعه چوبی در ابعاد و رنگهای مختلف است که با نام ستون اشکال برای گروه سنی 2 تا 6 سال طراحی شده است.

این اسباب بازی فکری برای آموزش نام فارسی و لاتین رنگ‌ها و اعداد، آشنایی با اشکال هندسی، تقویت توانایی حل مسئله، تصمیم گیری و هماهنگی بین چشم و دست کودکان مناسب است. با ستون اشکال چوبی سپتا در دو حالت مختلف می‌توان بازی کرد:

حالت اول: در این حالت که برای کودکان 2 سال به بالا مناسب است کودک با کمک فردی بزرگتر، مطابق با کارت‌های الگو، اشکال را داخل میله چوبی قرار می‌دهد. با چینش صحیح هر کارت، کودک تشویق شده و حس اعتماد به نفس او تقویت می‌شود.

حالت دوم: این حالت برای کودکان 4 سال به بالا طراحی شده است. ابتدا چشم‌های کودک را با پارچه یا چشم‌بند ببندید و از او بخواهید با لمس کردن اشکال برجسته روی کارت‌ها شکل هندسی مورد نظر را حدس بزند، آن را از بین قطعات چوبی پیدا کند و به همان ترتیب در میله قرار دهد.

سلامت روان بر طرز تفکر، احساس و عمل افراد تأثیر می گذارد. مراقبت از سلامت روان ما به اندازه داشتن بدنی سالم مهم است. اختلالات سلامت روان در کودکان عموماً به عنوان تأخیر یا اختلال در رشد تفکر، رفتار، مهارت‌های اجتماعی یا تنظیم احساسات متناسب با سن تعریف می‌شود. این اختلات برای کودکان ناراحت کننده است و توانایی آنها را برای عملکرد خوب در خانه، مدرسه یا سایر موقعیت های اجتماعی مختل می کند.
طبق آمار، مراجعه کودکان 5 تا 11 سال 24 درصد و نوجوانان 12 تا 17 سال 31 درصد به مراکز مشاوره افزایش داشته است. بنابراین سبک زندگی سالم کودکان دارای اهمیت زیادی است و در حال حاضر بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.

سلامت روان کودک یعنی چه؟

اختلالات روانی در میان کودکان به عنوان تغییرات جدی در نحوه‌ٔ یادگیری، رفتار یا کنترل احساسات که موجب بروز پریشانی و مشکلات روزانه می‌شود، توصیف شده است. بسیاری از کودکان گهگاه ترس و نگرانی را تجربه می‌کنند یا رفتارهای مخرب دارند. اگر علائم جدی و مداوم باشد و در فعالیت‌های مدرسه، خانه یا بازی تداخل ایجاد کند، ممکن است مبتلا به اختلال روانی، یعنی اختلالی که مربوط به سلامت روان است تشخیص داده شود.

سلامت روان تنها نبود یک اختلال روانی نیست. کودکانی که اختلال روانی ندارند ممکن است از این نظر ‌که تا چه اندازه خوب عمل می‌کنند با هم متفاوت باشند و کودکانی که مبتلا به اختلال روانی مشترکی تشخیص داده شده‌اند ممکن است از نظر قدرت و ضعف در میزان رشد و نحوه‌ٔ مواجهه با مشکل، و در کیفیت زندگی‌شان با هم متفاوت باشند. در نظر گرفتن سلامت روان به عنوان یک پیوستار و شناسایی اختلالات روانی خاص، هر دو راه‌هایی برای درک سطح عملکرد کودکان است

علائم مشکلات روانی کودکان

همه کودکان و نوجوانان متفاوت هستند. مشکلات بهداشت روانی می تواند منجر به تغییرات جسمی نیز شود. علائم زیر ممکن است در کودکان دارای مشکلات روانی مشاهده شوند:

تغییر در تفکر:

• گفتن چیزهای منفی در مورد خود یا سرزنش کردن خود در مورد چیزهایی که خارج از کنترل آنهاست.
• کاهش تمرکز
• افکار منفی مکرر
• تغییر در عملکرد مدرسه

تغییر در احساسات:

• واکنش ها یا احساسات اغراق شده
• ناراضایتی، نگرانی، گناه، ترس، تحریک پذیری، غم یا عصبانیت
• احساس درماندگی، ناامیدی، تنهایی

تغییر در رفتار:

• تمایل به تنها بودن
• گریه کردن به راحتی
• کاهش علاقه به ورزش و یا انصراف از ورزش، بازی ها یا فعالیت های دیگری که معمولاً از آن لذت می برند.
• واکنش بیش از حد، یا طغیان ناگهانی عصبانیت یا اشک بر اثر حوادث کوچک.
• به نظر می رسد ساکت تر از حد معمول است، کم انرژی تر است.
• کم خوابی
• بروز رفتارهای کودکان کم سن تر

تغییرات فیزیکی:

• سردرد، درد شکم، درد گردن یا درد عمومی بدن.
• کمبود انرژی یا احساس خستگی
• مشکلات در خوابیدن یا غذا خوردن.
• انرژی زیاد یا عادت های عصبی مانند جویدن ناخن، مکیدن انگشت شست.

به یاد داشته باشید: فقط به این دلیل که متوجه یک یا چند مورد از این تغییرات هستید به این معنا نیست که کودک یا نوجوان شما دارای یک مشکل سلامت روانی است.

استرس والدین و سلامت روان کودکان

استرس والدین، کودکان را در هر سنی تحت تأثیر قرار می دهد. در حقیقت، مطالعات نشان داده است که استرس والدین می تواند کودکان را در معرض خطر مشکلات رفتاری، عاطفی و یادگیری و همچنین مشکلات سلامتی مانند آسم قرار دهد. یک مطالعه اخیر نشان داد که استرس والدین می تواند از نظر ژنتیکی بر روی کودک اثر بگذارد. به طور کلی، تحقیقات نشان داده استرس والدین برای سلامت روان کودکان مضر است. كودكانی كه در معرض خشونت خانگی قرار دارند و والدینی افسرده و مضطرب دارند، بیشتر از همسالان خود به نقاط عطف رشد در زبان، حركت و مهارت های اجتماعی برسند.پرستاران می توانند کمک زیادی به کودک شما برای مقابله با مشکلات کنند.

تأثیر اختلالات روانی در کودکان چیست؟

سلامت روان برای سلامت کلی انسان مهم است. اختلالات روانی شبیه بیماری‌های مزمن هستند. بیماری‌های مزمن، بیماری‌هایی است که مدت زیادی طول می‌کشد، اغلب به طور کامل از بین نمی‌رود و می‌تواند در طول عمر ادامه یابد.

بدون تشخیص و درمان به‌موقع، کودکان مبتلا به اختلالات روانی می‌توانند در خانه، مدرسه و در برقراری روابط دوستی با مشکل روبه‌رو شوند. اختلالات روانی همچنین می‌توانند در رشد سالم بچه تداخل ایجاد کنند و باعث بروز مشکلاتی شوند که می‌توانند تا بزرگسالی ادامه یابند.

چگونه سلامت روانی کودکم را تقویت کنم؟

همه والدین می خواهند فرزندانشان از سلامت روانی خوبی برخوردار باشند. در این بخش 10 نکته برای تقویت سلامت روانی فرزندتان معرفی کرده ایم:

1.  برای کودکتان وقت بگذارید 
2. مراقب صحبت های آنها باشید
3. کودکتان را تشویق کنید
4. آموزش انضباط بدون برچسب زدن
5.  انتظارات واقع بینانه داشته باشید
6. به کودک خود بیاموزید که مثبت فکر کند
7.  به فرزندتان بیاموزید که مستقل باشد
8. کودکتان را به داشتن فعالیت بدنی تشویق کنید
9.  استرس را با هم کاهش دهید
10. الگوی مثبتی باشید